Kiedyś uważano jajka za bardzo odżywcze i zdrowe. W latach 70. XX wieku dietetycy wypowiedzieli im wojnę. Poszło o znajdujący się w żółtku cholesterol pokarmowy. Ale ostatnie badania wykazują, że zdrowy człowiek, jeśli lubi jajka, może je jeść, choć nie do woli.
Jajka są przede wszystkim źródłem pełnowartościowego białka, łatwo przyswajalnego przez organizm. To białko wzorcowe, zawierające wszystkie aminokwasy, których organizm nie potrafi sam wyprodukować. Dlatego w 1965 r. Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) uznała je za wzór służący do mierzenia proporcji aminokwasów w produktach. Jajko ważące 56 g dostarcza aż 7,03 g białka.
Jajka są również doskonałym źródłem witaminy A, E, D i K oraz witamin z grupy B, a także składników mineralnych: fosforu, potasu, sodu, wapnia, żelaza, magnezu, miedzi, cynku, selenu. W żółtku znajdziemy beta-karoten i luteinę, która chroni oczy przed szkodliwym promieniowaniem UVA i UVB, zapobiega zwyrodnieniu plamki żółtej i poprawia widzenie.
Kolejna zaleta jajek to korzystny skład tłuszczu. Na 5 g tłuszczu zawartego w jednym jajku (żółtku) tylko 0,1 g stanowią „złe” nasycone kwasy tłuszczowe, za to wiele w nim niezbędnych dla organizmu nienasyconych kwasów tłuszczowych, w tym kwasów omega-3 i omega-6.
Jedno jajko (ok. 56 g) zawiera około 80 kalorii (60 kcal żółtko, 20 kcal białko). Osoby dbające o linie, nie powinny się bać jajek, tylko dodawanego do nich często majonezu. Warto zamienić ten dodatek na jogurt naturalny lub pastę z awokado.
Jajka a cholesterol
Powszechnie uważa się, że jedzenie jajek zwiększa poziom cholesterolu, który przyczynia się do rozwoju miażdżycy. Dlatego też przez wile lat jajka były na cenzurowanym. Faktycznie, w 100 g jajka znajduje się aż 372 mg cholesterolu. Jednak w jajach znajdziemy całą gamę witamin, składników mineralnych, niezbędne kwasy tłuszczowe i lecytynę. Będą one działać korzystnie na poziom dobrego HDL-u i niwelować zły wpływ LDL.
Tygodniowy limit
Według Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) bez obaw o zdrowie można zjadać nawet 10 jajek tygodniowo (wliczając w to także jajko zawarte w ciastach, makaronach, itp.). Najwięcej ograniczeń dotyczy samych żółtek jajek, które są niewskazane w schorzeniach wątroby.
Jajka mogą uczulać
Jajka są bardzo popularnym alergenem, w częstotliwości uczulania ustępują jedynie mleku krowiemu. Nie są zalecane dzieciom poniżej 1 roku życia (dotyczy to zwłaszcza maluchów skłonnych do alergii oraz genetycznie obciążonych chorobą).
Jakie jajka?
Najwyżej cenione są jajka wiejskie, pochodzące od kur żyjących w naturalnych warunkach i karmionych naturalną karmą. Najlepsze są na wiosnę, kiedy kury odżywiają się młodą trawą. Wówczas zawierają również najwięcej witaminy A i D – świadczy o tym intensywny kolor żółtka. Ale barwa żółtka może też być efektem podawanej karmy. Jeśli kura dostaje kukurydzę, znosi jajka z żółtkami pomarańczowymi, gdy zaś pszenicę – z jasnożółtymi.
Warto zwracać uwagę na oznaczenia na skorupce jajka, informujące o sposobie chowu kur (0 – chów ekologiczny, 1 – chów z wolnym wybiegiem na świeżym powietrzu, 2 – chów ściółkowy, 3 – chów klatkowy).
Jajka a dieta odchudzająca
Jajka najlepiej jadać krótko gotowane lub smażone – na miękko, sadzone, w postaci rzadkiej jajecznicy (pamiętając, by ścięło się białko). Podczas długiej obróbki cieplnej jajka tracą część witamin i minerałów. Ponadto po 10 minutach gotowania wartość odżywcza białka zmniejsza się prawie o połowę i staje się ono ciężkostrawne.
Więcej na temat właściwości jajek przeczytacie na poradnikzdrowie.pl
