Konsumpcjonizm robi się niemodny. Filozofie zero i less waste podbiły już Stany Zjednoczone i zyskują popularność w Europie. Z ekologią warto być na bieżąco. Wystarczy wprowadzić kilka prostych zasad, nowych nawyków, a potem stopniowo dodawać kolejne, aby zmniejszyć nasz negatywny wpływ na środowisko.
Nikogo chyba nie trzeba przekonywać, że nadmierny konsumpcjonizm ma negatywny wpływ na nasze środowisko. Podczas produkcji żywności i innych dóbr materialnych zużywane są ogromne ilości wody i energii. Dochodzi również do emisji odpadów przemysłowych, które zatruwają wody powierzchniowe, glebę i powodują skażenie roślin. Składowane na wysypiskach śmieci emitują toksyczne gazy i pyły. Jednym z największych problemów ekologicznych i zdrowotnych, jest wszechobecny plastik. Mikrocząsteczki plastiku w swoich żołądkach ma ponad 90 proc. zwierząt morskich. Co my, jako świadomi konsumenci, możemy zrobić, aby przyczynić się do poprawy sytuacji?
Na niektórych z nas działają argumenty ekologiczne, inni potrzebują dodatkowej motywacji w postaci wymiernych korzyści z życia less waste, a te są niemałe. Pijąc kranówkę można zaoszczędzić nawet 1000 złotych rocznie, segregując śmieci płacimy sporo mniej za ich wywóz. Najwięcej zaoszczędzimy jednak, jeśli przestaniemy marnować jedzenie. Aż 42 proc. Polaków przyznaje się do regularnego wyrzucania jedzenia. Do tego dochodzą odpady dodatkowe: plastikowe butelki, foliowe opakowania czy puszki. Przeciętna polska rodzina wyrzuca razem z marnowanym jedzeniem do śmietnika nawet 3000 złotych.
Odpowiedź jest prosta – bo wielu z nas na to stać. Nikt nie zastanawia się nad wyrzuceniem bułki, która kosztowała 40 groszy czy butelki z wodą za złotówkę. Nie mamy potrzeby wykorzystywania wszystkich produktów do ostatniego okruszka, bo zawsze możemy wyskoczyć po nowy. Jesteśmy też rozpieszczeni obfitością wyboru idealnych warzyw i owoców. Dlatego lekko zwiędłe zioła, pomarszczone warzywa trafiają do kosza zamiast na stół.
To, ile śmieci trafia do środowiska zależy zarówno od sprawnych i efektywnych rozwiązań systemowych, ale i od nas samych. Produkowane przez nas góry śmieci możemy zmniejszyć poprzez wprowadzenie idei less waste w naszych domach. Wielu z nas ma obawy, że taki styl życia wymaga codziennych wyrzeczeń i ograniczeń. Ale zmiany codziennych nawyków wcale nie muszą być radykalne. W filozofii less waste chodzi o stopniowe wprowadzanie zmian, które pomogą nam ograniczyć produkowanie odpadów i być bardziej eko. W tym ruchu chodzi o ciągłe starania, nie o restrykcyjne, gwałtowne zmiany. Nie chodzi o to, by robić coś pod presją, tylko o świadomość i małe zmiany, które tak naprawdę są wielkie. Powoli uczymy się, jak nie marnować jedzenia, jak ograniczyć plastik oraz jak żyć w sposób przyjazny środowisku. Prezentujemy praktyczne porady, jak rozpocząć życie zgodnie z duchem less waste.
1. Zrób audyt w domu
Zobacz, co dokładnie wyrzucasz i jakich odpadów produkujesz najwięcej. Dobrym pomysłem jest zapisywanie, co wyrzucamy i w jakiej ilości. Dzięki temu można łatwo przeanalizować jakich odpadów produkujemy najwięcej i co można zrobić, żeby zmniejszyć ich ilość stosując bardziej ekologiczne i wielorazowe zamienniki.
2. Segreguj śmieci
Ten punkt jest niemal oczywisty, jednak wielu z nas ciągle ma na tym polu coś do poprawy. Segregowanie wydaje nam się czasochłonne, bo trzeba np. rozdzielić papierowe części opakowań od tych wykonanych z tworzywa sztucznego, ale tak naprawdę to jest to prosty i bardzo pomocny dla naszego środowiska nawyk. Jedna przerobiona szklana butelka pozwala zaoszczędzić tyle energii, ile potrzeba do oświetlania pokoju 100 watową żarówką przez 4 h. Wystarczy już 5 butelek z plastiku PET, aby wyprodukować sportową koszulkę. Dzięki wykorzystaniu surowców z recyklingu ograniczamy produkcję np. nowego plastiku. Oznacza to duże oszczędności dla środowiska. To właśnie dlatego recykling jest tak ważny.
3. Pij wodę z kranu
Kup dzbanek filtrujący wodę albo butelkę wielokrotnego użytku w filtrem. To świetne rozwiązanie, które pozwoli ci spożywać każdego dnia odpowiednią ilość wody, ale też ograniczy sterty butelek w śmietniku.
4. Zrezygnuj z jednorazowych opakowań
Staraj się znaleźć dla nich zamienniki: torby foliowe zastąp lnianymi lub bawełnianymi, ręczniki papierowe – materiałowymi, plastikowe pojemniki na jedzenie można zastąpić szklanymi.
5. Nie dla plastiku
Jeżeli jest to możliwe, kupuj warzywa, owoce i pozostałe produkty spożywcze luzem. W sklepach internetowych można tanio kupić bawełniane torebki wielokrotnego użytku w różnych rozmiarach do pakowania warzyw, pieczywa, owoców czy produktów sypkich. Warto wypróbować je na zakupach na lokalnym targu lub rynku – jest tam zdecydowanie mniej produktów w opakowaniach z tworzywa sztucznego. Wybierając lokalne owoce i warzywa, dbasz także o środowisko, bo zmniejszasz zanieczyszczenie środowiska (nie trzeba ich wówczas transportować).
6. Nie wyrzucaj jedzenia
Przed pójściem na zakupy zrób chociaż ogólny plan posiłków na dany tydzień i przygotuj listę zakupów, żeby nie kupować zbyt wiele. Zjadaj wszystkie przygotowane posiłki lub przetwarzaj je na kolejne dania. Nadmiar żywności wekuj albo przechowuj w zamrażalniku. Jeżeli zostaną ci większe ilości jedzenia możesz poszukać lokalnych Jadłodzielni lub lodówek Food Sharing.
7. Korzystaj z naturalnych kosmetyków
Wiele kosmetyków możesz własnoręcznie tworzyć w zaciszu własnego domu. Korzystasz na tym podwójnie – sięgasz po naturalne i bezpieczne dla twojej skóry oraz włosów składniki i nie generujesz ton śmieci w postaci opakowań po kosmetykach. Możesz również zrobić mnóstwo różnorodnych naturalnych środków czystości, za pomocą których szybko i skutecznie posprzątasz całe mieszkanie. Poza tym każdy zrobiony przez ciebie domowy płyn do czyszczenia czy naturalny proszek do prania i płukania ubrań będzie kosztować grosze.
8. Drugie śniadanie do pracy
Kupowanie posiłków na wynos generuje kolejne odpady. Żeby je ograniczyć, przygotowuj i zabieraj do pracy drugie śniadanie. Pakuj je we własny pojemnik śniadaniowy, ograniczysz w ten sposób używanie woreczków śniadaniowych. Zaopatrz się w kubek z pokrywką na kawę lub herbatę, który możesz używać w samochodzie i w podróży.
9. Nie wyrzucaj
Przywykliśmy do dobrobytu, wystarczy mała usterka i wyrzucamy ubrania, buty czy sprzęt elektroniczny. Naprawiaj, zamiast kupować nowe. Podziurawiony t-shirt możesz przerobić na ściereczki do czyszczenia mieszkania. Ze starych firanek zrobisz woreczki na zakupy, a słoiki po sklepowych przetworach możesz wykorzystać na własne.
10. Przekazuj
Ubrania, tkaniny, koce, pościel można wrzucić do specjalnych pojemników. Trafią do osób potrzebujących, second-handów lub zostaną przerobione na czyściwo. Możesz również oddać je do lokalnego schroniska dla zwierząt, gdzie posłużą do ocieplenia klatek i poprawy komfortu przebywających w nich zwierzaków.
***
Kierując się zasadami less waste, możemy przekonać się, że bycie eko nie oznacza mnóstwa poświęceń. Wystarczy wprowadzić kilka prostych zasad, nowych nawyków, a potem stopniowo dodawać kolejne. Nieużywanie plastikowych słomek, ograniczenie jedzenia mięsa, wyłączanie światła po wyjściu z pokoju czy kupowanie w second-handach to jedne z wielu przykładów na to, jak możemy zmniejszyć nasz negatywny wpływ na środowisko. Less waste dla początkujących to po prostu parę wyborów i nowe przyzwyczajenia, które mogą być całkiem przyjemne i wyzwalać naszą kreatywność.
