Obecnie cały świat prowadzi dyskusje na temat zanieczyszczenia środowiska plastikiem. Świadczy to o tym jak ważny staje się temat zastąpienia opakowań z tworzyw sztucznych takimi, które są wykonane z opakowań przyjaznych dla środowiska. Plastikowe elementy zostają sukcesywnie zastępowane odnawialnymi surowcami ekologicznymi jak tektura, tektura wykonana z odpadów rolnych lub ta wykonana z traw.
O butelkach PET i opakowaniach z tworzyw sztucznych najczęściej mówi się w kontekście ekologii. Tymczasem okazuje się, że mogą być one szkodliwe również dla naszego zdrowia. Plastik zawiera liczne, niebezpieczne dla organizmu substancje: ftalany, formaldehyd, bisfenole, mikroplastik. Naukowcy sprawdzili, że mogą one przenikać do wody pitnej i żywności. Gdy zaś dostają się stamtąd do organizmu, zaburzają gospodarkę hormonalną, obniżają płodność i zwiększają ryzyko chorób cywilizacyjnych: nowotworów, cukrzycy, otyłości.
Na szczęście nie jesteśmy dziś skazani na plastik. Stal nierdzewna, szkło borokrzemowe, tritan, silikon należą obecnie do najpopularniejszych jego zamienników. Różnią się od siebie składem i właściwościami. Wszystkie łączy jednak brak toksycznych dodatków oraz wysoka wytrzymałość. Dzięki temu powstała z nich butelka na wodę bez BPA, termos obiadowy i inne akcesoria świetnie nadają się do wielokrotnego kontaktu z wodą pitną oraz żywnością. Przyjrzyjmy się kilku ciekawym zamiennikom.
Bagassa to surowiec, który powstaje w cukrowniach jako odpad po tłoczeniu słodkiego soku z trzciny cukrowej – stanowi aż 80% masy rośliny i wcześniej był po prostu spalany. Włókna bagassy miażdży się, czyści i tłoczy w arkusze, z których produkowane są m.in. opakowania do gastronomii. Naczynia z trzciny cukrowej są miłe w dotyku, sztywne, neutralne smakowo i odporne na działanie wody, tłuszczu, temperatury i ostrych narzędzi. Nie deformują się w mikrofalówce. Są w 100% biodegradowalne i kompostowalne.
PLA i CPLA to bioplastik wyprodukowany z roślin. PLA oznacza kwas polimlekowy wykonany z surowców odnawialnych, jak np. skrobia kukurydziana lub trzcina cukrowa. Ten naturalny polimer pozwala zastąpić tworzywa sztuczne wyprodukowane na bazie ropy naftowej. Opakowania wykonane z PLA są w 100% biodegradowalne i nie zostawiają po sobie żadnych toksycznych pozostałości. Można je zamykać folią do zgrzewania na gorąco wykonaną z bio laminatu – z celulozy, skrobi lub PLA. Z kolei CPLA to polilaktydowe alifatyczne kopolimery poliestrowe, posiadające te same właściwości, lecz jeszcze bardziej odporne na temperaturę – wytrzymują do 97 stopni Celsjusza. PLA stosowane jest także w formie powłoki do naczyń papierowych lub z trzciny cukrowej – kubków, pojemników, misek i pudełek.
Opakowania papierowe są niedrogą alternatywą dla opakowań z plastiku, dobrze znaną np. restauratorom. Są produkowane z różnych rodzajów papieru i tektury, o różnych grubościach i strukturach. Często powlekane bio laminatem, np. ze skrobi czy glinki porcelanowej. Ten typ opakowań daje duże możliwości brandingu. Można używać ich w mikrofalówce i zamrażarce.
Produkowane z odpadów roślinnych naczynia przypominają te produkowane z papieru, jednak wytwarzane są wyłącznie z resztek roślinnych pochodzących z produkcji rolnej w Indiach. Pozostałości roślinne są suszone na słońcu, mielone, a następnie przetwarzane na miazgę, która wtryskiwana jest do form i suszona. Takie naczynia są w 100% biodegradowalne i kompostowalne. Na rynku można znaleźć różnego rodzaju talerze i miski wykonane z tego materiału. Można używać ich w mikrofalówce.
Okiem eksperta
Adam Przystupa, dyrektor w spółce Kom-Eko
W innych dziedzinach życia plastiki się sprawdzają, czasem są nieodzowne, jak w niektórych gałęziach medycyny. Znane są metody przetwarzanie niemal wszystkich rodzajów plastików – choć nie zawsze są to technologie na skalę przemysłową. Tak wiec z punktu widzenia gospodarki odpadowej problemem wbrew pozorom nie są same plastiki, ale brak skutecznych systemów ich zbiórki. Oczywiście ludzie na całym świecie wyrzucają do środowiska także inne rodzaje odpadów, ale z tymi innymi przyroda, mniej lub bardziej, próbuje sobie radzić i je biodegradować np. odpady zielone, papier, tekstylia naturalne czy ulegające korozji metale. Z plastikiem ma kłopot.
