Żyjemy w świecie, w którym plastik jest wszechobecny. Jest to materiał o niesamowitych właściwościach, uniwersalnym zastosowaniu i wielkim potencjale. Ale czy każdy plastik jest dobry? Podpowiadamy jak rozróżnić rodzaje plastiku i jak czytać oznaczenia znajdujące się na produktach.
Plastik to tworzywo sztuczne, które wytwarzane jest z paliw kopalnych, przede wszystkim ropy naftowej lub gazu ziemnego. Jego podstawowym składnikiem są polimery syntetyczne, czyli substancje w powstałe w wyniku skomplikowanych reakcji chemicznych.
Pod hasłem tworzywa sztuczne znajdziemy wiele materiałów o różnych właściwościach. Można je podzielić na kilka sposobów, m.in. szkodliwość dla środowiska i ludzkiego zdrowia.
– Teoretycznie każdy rodzaj plastiku można poddać recyklingowi, w praktyce dużo zależy od dostępności w danym kraju czy regionie instalacji dysponujących odpowiednią technologią, oraz czystości odpadów oraz kosztów ich przetwarzania. – wyjaśnia Adam Przystupa, dyrektor w spółce KOM-EKO, która od lat promuje proekologiczne rozwiązania. – Należy pamiętać, iż warunkiem koniecznym recyklingu tworzyw jest właściwie prowadzona selektywna zbiórka odpadów (plastiki powinniśmy wyrzucać do żółtego pojemnika). Niezwykle ważną rolę spełniają też instalacje do sortowania odpadów. Przed skierowaniem plastików do recyklingu, muszą być one posortowane według rodzajów tworzysz sztucznych, oraz oddzielone od wszelkiego rodzaj zanieczyszczeń.
Rozróżniamy siedem głównych rodzajów plastiku:
1 – PET
PET czyli politereftalan etylenu. Tworzywo, które pojawia się niemal za każdym razem, gdy mówimy o opakowaniu. Bardzo często jest wykorzystywany do produkcji opakowań na żywność czy napoje, służy też do produkcji naczyń jednorazowego użytku. Jest lekki, dobrze chroni przed przedostaniem się tlenu do wnętrza opakowania, a przy tym jest łatwy w transporcie.
Jednak w tworzywach PET występują ksenoestrogeny, które zwiększają podatność zachorowania na niektóre choroby cywilizacyjne. Odpady z plastiku PET mogą podlegać recyklingowi, jedynym wyjątkiem są tworzywa koloru czarnego. Niestety tworzywa PET można przetwarzać maksymalnie 7 razy.
2 – HDPE
HDPE – to polietylen o dużej gęstości. Najbezpieczniejszy z plastików używany przede wszystkim do produkcji zabawek dziecięcych, butelek na mleko czy pojemników na żywność. Spotykany jest również przy wytwarzaniu akcesoriów medycznych, pojemników na środki chemiczne, czy rur. Podlega częstemu recyklingowi ze względu na swoją cenne jest częściej poddawany recyklingowi niż popularniejszy PET.
3 – PVC
Polichlorek winylu jeszcze niedawno był najczęściej wykorzystywanym tworzywem sztucznym na świecie. Jednak ze względu na jego szkodliwość dla naszego zdrowia zdecydowanie stracił na popularności. W przemyśle spożywczym jego wykorzystanie ograniczono do minimum. Najczęściej spotykany jest przy produkcji elementów budowlanych czy akcesoriów medycznych. Nadaje się do wielokrotnego recyklingu.
4 – LDPE
To kolejny rodzaj tworzywa z grupy polietylenów o prostej strukturze i bardzo elastycznej, cienkiej formie. Jest tani i łatwy w obróbce, a przy tym stosunkowo bezpieczny dla naszego zdrowia. Najczęściej jest spotykany w przemyśle spożywczym i medycznym, służy przede wszystkim do produkcji worków, kubków na gorące i zimne napoje, butelek do wyciskania czy pokrywek pojemników. Może być poddany wielokrotnemu recyklingowi.
5 – PP
Podobnie jak HDPE, polipropylen uznawany jest za najbezpieczniejszy dla organizmu człowieka. Dzięki swoim właściwościom świetnie sprawdza się w branży gastronomicznej, jak i produkcji opakowań na żywność, pojemników na soczewki kontaktowe lub środków higienicznych. Plastik PP można poddawać wielokrotnemu recyklingowi.
6 – PS
Polistyren jest wykorzystywany do produkcji kloszów lamp, elementów sprzętów AGD oraz sztucznej biżuterii, ale najczęściej robi się z niego styropian. W tej ostatniej postaci wykorzystuje się go zarówno w branży budowlanej przy termoizolacji budynków oraz w branży gastronomicznej jako opakowania na wynos. Ten rodzaj tworzywa jest toksyczny i nie powinien mieć kontaktu z żywnością, szczególnie z ciepłymi i kwaśnymi substancjami. Jest też bardzo szkodliwy dla środowiska. Jego recykling jest trudny, a czasami wręcz niemożliwy.
7 – pozostałe plastiki
Wszystko co nie pasuje do powyższych kategorii znajduje się w tej. Można w niej znaleźć plastiki zarówno bezpieczne, jak i te które mogą powodować ogromne szkody dla środowiska. Plastiki z tej grupy nie są poddawane recyklingowi – lądują albo na wysypisku, albo w spalarni. Pomimo że znajdują się tam też te bezpieczniejsze plastiki, lepiej unikać przedmiotów znajdujących się w opakowaniu z tym oznaczeniem.
Gdzie szukać oznaczeń?
Wszystkie opakowania mają to oznaczenie, jednak znalezienie go często graniczy z cudem. Najczęściej jest ono tłoczone, słabo widoczne i w kolorze opakowania, jednak warto zadać sobie trud i je znaleźć. Dobrze wiedzieć, co się kupuje.
Artykuł powstał we współpracy z KOM-EKO
