Obchody setnej rocznicy odzyskania przez Polskę niepodległości trwają w najlepsze, a jednym z ciekawszych projektów przygotowanych na tę okazję jest publikacja „Polska. Eseje o stuleciu”. Zbiór 39 esejów napisanych przez najwybitniejszych polskich badaczy różnorakich dziedzin zaprezentowana została podczas wtorkowej (18 września) konferencji zapowiadającej IV Ogólnopolski Kongres Politologii na UMCS.
– Kiedy zbliżała się rocznica odzyskania przez Polskę niepodległości, wraz z moim przyjacielem, prof. Bralczykiem, zastanawialiśmy się co zrobić na stulecie. Tradycją naszego wydawnictwa jest wydawanie publikacji promujących Polskę. Szybko uznaliśmy, że to wydarzenie jest tak ważne, zdarzające się przecież raz na sto lat, że trzeba spróbować stworzyć radę programową i znaleźć najwspanialszych autorów, którzy upamiętnią je wspaniałymi tekstami – relacjonował wydawca i jeden z pomysłodawców „Polski. Esejów o stuleciu”, Bogdan Szymanik.
Prezentacja powstającej przez dwa lata książki odbyła się 18 września. Na publikację składa się 39 esejów autorstwa m.in. rektora UMCS, prof. Stanisława Michałowskiego, prof. Andrzeja Friszke, który napisał dwa teksty, prof. Andrzeja Paczkowskiego, nieżyjącego już prof. Walerego Pisarka, prof. Jana Miodka, prof. Krystyny Skarżyńskiej czy prof. PAN Iwony Arabas. Podzielone zostały na pięć działów tematycznych. W pierwszym i drugim rozdziale – “Historia i polityka” oraz “Gospodarka” uczeni podjęli temat skomplikowanej historii Polski, jej suwerenności oraz transformacji dziejowej. W rozdziale “Społeczeństwo” poruszane są problemy relacji społecznych, języka, religii, oświaty, zdrowia czy mediów. Rozdział “Nauka i technika” poświęcono refleksjom na temat rozwoju nauk technicznych, humanistycznych i przyrodniczo-medycznych. Ostatnia część zatytułowana “Kultura” omawia kwestie z zakresu literatury, muzyki, sztuk pięknych i architektury.
W skład rady programowej weszli autor wstępu i przewodniczący rady, prof. Michał Kleiber, prof. Henryk Samsonowicz, prof. Adam D. Rotfeld, prof. Andrzej Mencwel, prof. Krystyna Skarżyńska, prof. Jerzy Bralczyk, prof. Witold M. Orłowski, Waldemar Dąbrowski, pisarz Wiesław Myśliński orz Bogdan Szymanik.
– Cała rada programowa pracowała za darmo, bez żadnych honorariów. Przedsięwzięcie zostało w pełni sfinansowane przez moje wydawnictwo BOSZ. Ogółem przy książce pracowało ok. 60 osób. Została ona wydana na papierze włoskim, przyjaciel z papierni z Włoch także włączył się w ten projekt finansowo, za co jesteśmy bardzo wdzięczni. Jako rada zaproponowaliśmy autorom, by pisane przez nich teksty były wypowiedziami autorskimi niczym nieskrepowanymi, jak najbardziej obiektywnymi i w naszym głębokim przekonaniu cel został osiągnięty. Publikacja jest niezwykle obiektywną oceną ubiegłego stulecia i mam przekonanie, że z całą pewnością powinna stać się pomocą naukową w szkołach wyższych – wyjaśnia Szymanik.
Na konferencji obecni byli także trzej autorzy – prof.. Stanisław Michałowski, prof.. Andrzej Friszke oraz prof.. Andrzej Paczkowski, którzy podzielili się z uczestnikami wrażeniami, jakie towarzyszyły im przy pisaniu tekstów.
– Pisałem o II Rzeczpospolitej. I było mi o tyle łatwiej, że urodziłem się i przez chwilę w niej żyłem. Nie miałem poważnego problemu z moim tekstem, jedynie taki, że musiałem go nieustannie skarać – żartował prof. Andrzej Paczkowski, autor eseju „Od I do II wojny światowej”.
– Skrótowa forma wymusza jednak szaloną autodyscyplinę, wybór tego, co jest najważniejsze. Pisałem o II wojnie światowej i tych kilka stron, które zostały włączone do zbioru pokazuje, w jak dużym skrócie zostało to wydarzenie ujęte. To samo tyczy się okresu PRL. 45 lat życia społeczeństwa, kultury, gospodarki, zasiedlenia ziem polskich, czyli w zasadzie utworzenia nowego państwa, zmieściły się na zaledwie kilkunastu zdaniach – powiedział prof. Andrzej Friszke.
