Po obostrzeniach związanych z epidemią koronawirusa, które na pewien czas zatrzymały nas w domach, nasz organizm pozbawiony jest sił i odczuwa osłabienie. Dodatkowo wielu z nas jeszcze zmaga się z przesileniem wiosennym, które pojawiło się później niż zazwyczaj. Rozwiązaniem jest wiosenna dieta, obfitująca w witaminy i minerały, które przywrócą utracone siły witalne, poprawią nastrój i ogólne samopoczucie.
Na wiosnę warto zmienić sposób odżywania i wykorzystać dostęp do świeżych warzyw i owoców. Które powinny się znaleźć na naszym talerzu? Możemy podzielić je ze względu na kolor, ponieważ to od barwy danego warzywa w dużej mierze zależy, jakie witaminy i składniki mineralne w nim znajdziemy. Mamy pięć głównych grup kolorystycznych warzyw i owoców, o zróżnicowanej zawartości składników odżywczych. Najlepiej spożywać codziennie pozycję z każdej grupy, by zapewnić sobie siłę, energię, odporność oraz piękną skórę, włosy i paznokcie.
Moc zieleni
Jeżeli po zimie mamy dość warzyw korzeniowych sięgnijmy po jarmuż. To jedno z najzdrowszych warzyw na świecie. Barwne liście jarmużu (w różnych odcieniach zieleni, fioletowozielone i fioletowobrązowe) są skarbnicą białka, błonnika, witamin – przede wszystkim C i K, a także soli mineralnych – zwłaszcza wapnia i potasu, oraz sulforafanu – silnego przeciwutleniacza. Inne zielone warzywa, takie jak brokuły, szpinak czy sałata za sprawą chlorofilu wspierają oczyszczanie organizmu z toksyn. Jarmuż, brokuły, szpinak, natka pietruszki, koperek, kiełki zawierają sporo witaminy C i magnez, a do tego są niskokaloryczne. Mają również zbawienny wpływ na łagodzenie stanów zapalnych i leczenie anemii. Zielone warzywa i owoce są szczególnie polecane kobietom spodziewającym się dziecka lub planującym ciążę, ponieważ są źródłem kwasu foliowego. Koktajl na bazie pełnej żelaza natki pietruszki, cytryny i szpinaku w pełni zaspokoi dziennie zapotrzebowanie na te substancje.
Młodość i silne serce w kolorze czerwieni
Zarówno warzywa, jak i owoce w kolorze czerwonym, czyli np. pomidory, rzodkiewka, czerwona kapusta, truskawki czy arbuzy, charakteryzują się wysoką zawartością działającego antyoksydacyjnie likopenu mającego znaczący wpływ na opóźnianie procesów starzenia i redukcję poziomu złego cholesterolu (LDL). Zawierają również witaminy A i E, a także potas, który pomaga obniżyć ciśnienie i wpływa zbawiennie na układ krwionośny oraz serce. Antocyjany i karotoneoidy zawarte w największym stężeniu w warzywach i owocach o najbardziej intensywnej czerwonej barwie pomagają wzmocnić i uszczelnić naczynia krwionośne. Ponadto czerwone warzywa i owoce wykazują działanie przeciwnowotworowe.
Białe na odporność
Białe warzywa, posiadają właściwości antybakteryjne i przeciwzapalne. Są również bogate w błonnik, potas, magnez i polifenole, co jest niezbędne dla naszego dobrego samopoczucia. Cebula, czosnek czy kalafior wzmocnią organizm. Znajdziemy w nich flawonoidy, będące naturalnymi antybiotykami. Związki z tej grupy działają przeciwzapalnie, przeciwbólowo, a także rozkurczowo. Słusznie robiły nasze babcie, proponując soki z całej grupy jako lekarstwo na przeziębienie. Łagodzą dolegliwości związane z infekcjami wirusowymi, ale i bakteryjnymi, a nawet z astmą.
Żółte i pomarańczowe na energię
Usprawniają pracę mózgu, zawierają dobroczynne witaminy, korzystnie wpływają na wzrok, działają pobudzająco na organizm, pomagają ukoić nerwy, poprawiają nastrój, a przy tym spowalniają procesy starzenia. Cytryny, pomarańcze, morele, brzoskwinie, kukurydza, dynia czy marchewka zawdzięczają swoją barwę karotenoidom, w tym np. beta-karotenowi, który w naszym organizmie zamienia się w witaminę A. Karotenoidy jako przeciwutleniacze chronią rośliny przed szkodliwym działaniem promieni UV. Podobną, ochronną rolę pełnią także w organizmie człowieka. Po pomarańczowe owoce i warzywa powinny sięgać również osoby zestresowane, przemęczone lub borykające się ze zwyrodnieniami stawów.
Niebieskie i fioletowe dla zdrowego mózgu
Ciemne warzywa oraz owoce również zawierają silne przeciwutleniacze ‒ antocyjany, które chronią nasze komórki i sprawiają, że funkcjonują one prawidłowo. Badania sugerują, że diety bogate w antocyjany mogą mieć korzystny wpływ na zdrowie serca i zmniejszać ryzyko otyłości, cukrzycy typu 2, niektórych nowotworów oraz innych chorób. Poza tym niebieskie lub fioletowe warzywa i owoce są również bogate w witaminę C oraz błonnik. Wspomagają układ krążeniowy, trawienny oraz nerwowy. Im ciemniejsze, tym lepsze, ponieważ znajduje się w nich więcej wartości odżywczych. Naukowcy udowodnili również, że korzystnie wpływają na mózg, chronią np. Alzheimerem.
Zwróć uwagę na nowalijki
To wczesne, wiosenne warzywa, które pojawiają się na targach po zakończonej zimie. Wśród nich najpopularniejsze są: rzodkiewka, szczypiorek, szparagi i botwinka.
Rzodkiewki działają wykrztuśnie, pomagają w usunięciu śluzu z organizmu, co wspiera walkę z przeziębieniami, oczyszczają również zatoki i łagodzą ból gardła. Oczyszczają również układ pokarmowy, pomagając pozbyć się zastojów w jelitach i nagromadzonych toksyn. Ze względu na wysoką zawartość witaminy C i działanie oczyszczające, regularne spożywanie rzodkiewki może pomóc w zapobieganiu infekcjom wirusowym. Dzięki rzodkiewkom łatwiej utrzymać odpowiednie nawodnienie tkanek. Ma na to wpływ duża zawartość wody i witaminy C oraz fosforu i cynku. Pomagają zachować nawilżony, świeży wygląd skóry.
Szczypiorek jest niezwykle bogatym źródłem witamin i minerałów. Dzięki temu znakomicie poprawia odporność, co ma wielkie znaczenie wiosną, gdy nasze organizmy są osłabione po zimie. Ceniony jest również za właściwości przeciwbakteryjne i przeciwgrzybiczne, dzięki zawartości olejków eterycznych o dużej zawartości siarki. Substancje te zwalczają drobnoustroje chorobotwórcze i skutecznie hamują wzrost patogennych bakterii. Jest doskonałym źródłem witamy C (50-100 mg w 100 g), karotenu, minerałów takich jak: sód, wapń, potas, fosfor i żelazo, siarka. Dodatkowo zawiera także enzymy, saponiny, inulinę oraz prowitaminę A i witaminy B1, B2, PP.
Szparagi są cenionym warzywem ze względu na walory smakowe i lekkostrawność, zawierają wiele witamin, soli mineralnych i przeciwutleniaczy. Są niskokaloryczne, 100 g zawiera tylko 18 kcal. Poza tym są lekkostrawne, pożywne i zawierają dużo błonnika. Jedząc szparagi poprawiamy pracę układu pokarmowego i oczyszczamy go. Zawarte w szparagach białko – glutation wspomaga pracę wątroby w usuwaniu toksyn. Mają niski indeks glikemiczny, co czyni z nich doskonały dodatek do diety osób z cukrzycą czy insulinoopornością. Pamiętajmy, że sezon szparagowy w Polsce, jest bardzo krótki, trwa około 8-10 tygodni (kończy się w czerwcu koło św. Jana) warto więc z niego korzystać.
Młode liście i korzenie buraka ćwikłowego, czyli botwinka, to źródło antyoksydantów i składników odżywczych. To również bardzo cenne źródło błonnika dla naszego organizmu. Znajdziemy w niej więcej witamin niż w dorosłych bulwach buraka. Botwina jest bogata w witaminy A i C, a także wapń, sód, magnez, kwas foliowy i fluor. Bardzo duża zawartość żelaza sprawia, że botwina wskazana jest dla osób cierpiących na anemię oraz wegan i wegetarian. Łagodzi również objawy zgagi, wzmacnia odporność, pomaga zachować równowagę zasadowo-kwasową. Ma dobry wpływ na pracę wątroby (wykazuje właściwości odtruwające). Botwina jest niskokaloryczna – 100 g świeżych liści to tylko 19 kcal (po gotowaniu jest nieco więcej). Ponadto zawiera substancje przyśpieszające metabolizm.
