Kolejne ważne inwestycje, dalsze unowocześnianie miejskiego transportu, nowe szkoły i przedszkola, więcej zieleni, stabilna gospodarka i wysoki poziom wsparcia miasta dla lubelskich rodzin, osób z niepełnosprawnościami i seniorów – prezydent Krzysztof Żuk podsumował pięć lat swojej trzeciej kadencji.
To kolejny etap wdrażania strategii miasta skupionej na budowie nowoczesnej metropolii, przyjaznej dla mieszkanek i mieszkańców oraz wygodnej do życia. Dzięki realizacji działań w ramach Europejskiej Stolicy Młodzieży Lublin 2023, wiele aktywności z zakresu sportu i turystyki skierowanych było do młodych. Miasto rozszerzyło też procesy partycypacyjne, zapraszając do współtworzenia strategii rozwoju dla każdej z 27 dzielnic Lublina.
– Za nami kolejne pięć lat wspólnej pracy na rzecz naszego miasta, jego mieszkanek i mieszkańców. Lublin wciąż się zmienia i rozwija. Dzisiaj jest nowoczesną metropolią, przyjazną do życia i pracy oraz ważnym, międzynarodowym ośrodkiem akademickim. Ostatnie lata to także nieoczekiwane wyzwania, jak pandemia koronawirusa czy wojna w Ukrainie. Udowodniliśmy jednak, że potrafimy wspólnie działać na rzecz innych. To był także trudny czas pod kątem kondycji finansowej samorządów, a mimo tego utrzymaliśmy przyjęty od lat kierunek zmian i zrealizowaliśmy zaplanowane inwestycje – podkreśla Krzysztof Żuk, prezydent Lublina.
Projekty unijne
Lublin jest w czołówce polskich miast najbardziej aktywnych w wykorzystaniu funduszy europejskich. W latach 2019-2023 zrealizowano 51 projektów inwestycyjnych o łącznej wartości blisko 1,7 mld zł, w tym dofinansowanie ze środków zewnętrznych wyniosło 1,2 mld zł. Miasto na inwestycje ogółem przeznaczyło 1,9 mld zł. Te środki pozwoliły m.in. na rewitalizację przyrodniczą Parku Ludowego oraz przebudowę Al. Racławickich. Zakończono również budowę Dworca Lublin – nowoczesnego hubu komunikacyjnego, który w jednym miejscu zintegruje transport miejski, podmiejski i międzynarodowy. W ramach tego projektu powstał nie tylko nowoczesny budynek dworca, ale również zmodernizowano układ drogowy wokół niego. W innych częściach miasta przebudowę przeszła ul. Choiny, przy której powstał pierwszy w mieście Park&Ride. Kolejnych 7 węzłów przesiadkowych dostępnych jest przy ulicach: Żeglarskiej, Zbożowej, Franczaka „Lalka”, Granitowej, Osmolickiej, Abramowickiej i al. Kraśnickiej. Całość uzupełniają również zespoły przystanków przesiadkowych w 6 lokalizacjach miasta.
Inwestycje drogowe
Tylko na inwestycje drogowe Ratusz przeznaczył ponad 708 mln zł. Wybudowano, przebudowano oraz wyremontowano łącznie ponad 210 km ulic, chodników oraz dróg dla rowerów. W 25 lokalizacjach powstały parkingi, w tym 4 Park&Ride ze 165 miejscami postojowymi, a na ponad 180 ulicach zamontowano ok. 2,6 tys. punktów oświetlenia.
W ostatnich 5 latach inwestycje drogowe objęły m.in. ulice: Grygowej wraz z wiaduktami, Abramowicką, Wyścigową, rondo Lubelskiego Lipca ‘80, most w ul. Fabrycznej, skrzyżowanie ul. Diamentowej z przedłużeniem Lubelskiego Lipca ‘80 i ul. Krochmalną, w tym budowę wiaduktu w ciągu ulic: Krochmalna-Diamentowa, Pawią wraz z przebudową mostu, Popiełuszki, Raszyńską, łącznik między Milenijną a Szeligowskiego, Brata Alberta wraz z Kuncewiczowej, Oczki, Wapowskiego, Siewierzan, Leszka i Ziemowita, Kalinowszczyzna, Araszkiewicza, Zamenhofa, Gralewskiego, Wygon, Herberta, Balladyny, Pana Tadeusza, Biskupińską, Korzeniowskiego, Kaskadową, Jantarową, Halickiego, Barcickiego, Szafranową oraz Chabrową. Nowe drogi powstały też w rejonie ul. Turystycznej i Hajdowskiej.
Obecnie prace drogowe trwają przy budowie ul. Lubelskiego Lipca ’80 oraz ulic Bliskiej i Skowronkowej. Miasto podpisało już umowę na rozbudowę ul. Zorza i przygotowuje się do zawarcia kontraktu na budowę ul. Sławinek. Finalizowane jest postępowanie na wybór wykonawcy budowy przedłużenia ul. Węglarza oraz rozbudowy ul. Wallenroda. W toku jest przetarg na przebudowę kładki dla pieszych nad ul. Filaretów. Trwa też opracowanie kompletnej dokumentacji projektowej na przebudowę ul. Zana oraz na budowę węzła przesiadkowego przy przystanku PKP Lublin Ponikwoda. Miasto ogłosiło też przetarg na rozbudowę ul. Montażowej, a jeszcze w tym roku rozpocznie wybór wykonawcy dla rozbudowy/budowy ulic: Samsonowicza i Kruszynowej.
Inwestycje w komunikację
Inwestycje w ekologiczną komunikację publiczną uczyniły Lublin jednym z polskich i europejskich liderów elektromobilności. Miasto już dziś spełnia 40% udział pojazdów zeroemisyjnych w całej flocie, gdzie ustawa o elektromobilności nakazuje spełnienie 30% progu do 2028 r. Zakupiono 55 niskoemisyjnych pojazdów, w tym pierwszy autobus wodorowy. Prąd do zasilania trakcji trolejbusowej oraz autobusów elektrycznych pochodzi w 100% z odnawialnych źródeł energii. Pasażerowie komunikacji miejskiej mogą również korzystać z nowoczesnego systemu biletu elektronicznego Lubika. Z miejskim transportem zbiorowym zintegrowano także ofertę systemu Lubelskiego Roweru Miejskiego.
Mieszkania komunalne
Miasto zbudowało również 84 mieszkania komunalne przy ul. Składowej. W przygotowaniu są kolejne – przy ul. Wrońskiej trwa projektowanie budynku obejmującego 99 mieszkań, zaś dla nowych bloków na osiedlu Felin, liczących 121 mieszkań, złożono już wnioski do Banku Gospodarstwa Krajowego o dofinansowanie inwestycji.
Rozwój dzielnic
Lublin od lat stawia na rozwój dzielnic, wyposażając je sukcesywnie w ośrodki kultury, biblioteki, czy obiekty rekreacyjne. Za 1,2 mld zł powstała nowa infrastruktura społeczna, sportowa i kulturalna. Miasto utworzyło także 28 placów zabaw i siłowni terenowych.
Przed nami kolejne ważne inwestycje, aktualnie trwa projektowanie wielofunkcyjnego obiektu sportowo-rekreacyjnego z funkcją stadionu żużlowego. Obiekt pomieści 18,5 tys. widzów i poza funkcją sportową ma służyć również do organizacji koncertów, targów oraz pokazów, a wokół niego powstanie przestrzeń parkowo-rekreacyjna. W projektowaniu jest także Centrum Sztuki Dzieci i Młodzieży przy ul. Kunickiego, a prace budowlane trwają przy Centrum Opiekuńczo-Mieszkalnym, które powstaje przy ul. Poturzyńskiej.
Plan dla Dzielnic
Wspólnie z mieszkankami i mieszkańcami, Radami Dzielnic oraz lokalnymi działaczami i liderami opinii, Miasto opracowuje plany rozwoju każdej części miasta w ramach realizowanego od dwóch lat projektu „Plan dla Dzielnic”. Równolegle, na realizację zgłaszanych podczas spotkań zadań miasto przeznaczyło już ponad 7 mln zł. Nowy projekt partycypacyjny uzupełnia dotychczasowe działania w ramach Budżetu Obywatelskiego, Zielonego Budżetu i Inicjatywy Lokalnej. Na realizację projektów i zadań przy wykorzystaniu tych narzędzi trafiło blisko 61 mln zł. Z kolei dotacje dla organizacji pozarządowych wyniosły ponad 223 mln zł. Miasto wspiera także Rodzinne Ogrody Działkowe. Do tej pory na 50 projektów przeznaczono ok. 2 mln zł. Ważnym działaniem było także powołanie Komisji Dialogu Obywatelskiego.
Miejsca pracy
Lublin ma silną gospodarkę z ciągłym wzrostem zatrudnienia i nowymi inwestorami. W ostatnich pięciu latach w Lublinie powstało 32 tys. nowych miejsc pracy i aktywizacji zawodowej. Ponadto zrealizowano 49 przemysłowych projektów inwestycyjnych.
Lublin to także ważny międzynarodowy ośrodek akademicki z najwyższym 15% wskaźnikiem umiędzynarodowienia wśród miast w Polsce. Rocznie kształci się tu 60 tys. studentów i studentek.
Tereny zielone
Lublin inwestuje także w nowe przestrzenie miejskie, tworząc zielone i przyjazne tereny. Rocznie miasto sadzi niemal 1 tys. drzew, 10 tys. krzewów oraz tysiące ozdobnych traw, pnączy i bylin w różnych częściach miasta. W ramach miejskiej inicjatywy „Zielone Serce Miasta” wokół drzew w centrum Lublina wykonano 2,4 tys. m2 nowych rabach. Dodatkowo inwestycje w ramach Zielonego Budżetu objęły 19 nowych i zrewitalizowanych skwerów w dzielnicach. W Lublinie powstały też pierwsze miejskie ogrody deszczowe. Od 2019 r. Miasto przeznacza rocznie 1 mln zł na Program Ograniczania Niskiej Emisji.
Nakłady na oświatę
Budowy, rozbudowy oraz remonty szkół i przedszkoli, wyposażenie placówek w pomoce dydaktyczne, stypendia dla najzdolniejszej młodzieży oraz projekty kierowane do uczniów
i nauczycieli – to z kolei tylko część zadań realizowanych w lubelskiej oświacie na przestrzeni ostatnich lat. Nakłady na zadania oświatowe wyniosły 4,9 mld zł.
– Wydatki na oświatę stanowią rokrocznie największą pozycję w miejskim budżecie, co znajduje też odzwierciedlenie w realizowanych inwestycjach i projektach. Mimo, że mierzymy się z niewystarczającą subwencją oświatową, to utrzymanie wysokiego poziomu lubelskiej oświaty jest dla nas priorytetem – mówi Mariusz Banach, zastępca prezydenta Lublina ds. oświaty i wychowania.
W ramach inwestycji oświatowych w ostatnich latach miasto zbudowało nową szkołę podstawową przy ul. Berylowej, a SP 52 na Felinie przeszła rozbudowę. Kompleksowe roboty budowlane objęły także zabytkowy budynek ZSE im. Vetterów. Dodatkowo 12 przedszkoli, szkół podstawowych i ponadpodstawowych przeszło termomodernizację. 300 dzieci korzysta z nowego przedszkola w ZS nr 12 na ul. Sławinkowskiej. Na potrzeby najmłodszych, przebudowano także parter budynku przy ul. Farbiarskiej.
W przygotowaniu jest budowa 4 nowych kompleksów szkół podstawowych i przedszkoli przy ulicach: Majerankowej, Jemiołuszki, Lędzian i Hanki Ordonówny, rozbudowa żłobka przy ul. Zelwerowicza oraz budowa hali sportowej dla Zespołu Szkół Transportowo-Komunikacyjnych. Miasto otrzymało również promesę z Banku Gospodarstwa Krajowego
na termomodernizacje IV i V LO.
Polityka społeczna
W ostatnich pięciu latach na działania z zakresu polityki społecznej trafiło w Lublinie blisko
2,9 mld zł. To wsparcie i aktywizacja seniorów, rodzin i osób z niepełnosprawnościami, nowe ośrodki i przestrzenie, a także szereg programów profilaktycznych i prozdrowotnych.
Ostatnie lata to także powstanie nowych ośrodków i przestrzeni służących wspieraniu seniorów oraz mieszkanek i mieszkańców w potrzebie. Powstał Środowiskowy Ośrodek Wsparcia Kalina, Środowiskowe Centrum Seniorów, Centrum Rozwoju i Integracji Społecznej Osób z Niepełnosprawnością Intelektualną, Dzienny Dom Senior+ oraz 5 nowych Klubów Seniora. Miasto rozdało 1700 seniorom opaski życia oraz realizowało program opieki wytchnieniowej dla opiekunów osób z niepełnosprawnościami. Powstała bezpłatna wypożyczalnia sprzętu pielęgnacyjnego. Od kilku lat lubelscy seniorzy mogą korzystać z bezpłatnej komunikacji miejskiej.
Miasto kontynuowało programy profilaktyczne i prozdrowotne dla rodzin i seniorów. Z bezpłatnych usług stomatologicznych skorzystało ponad 30 tys. uczniów. Ponad 1,6 tys. dwunastolatek zostało zaszczepionych przeciw HPV, a 15,5 tys. seniorów otrzymało szczepionki przeciwko grypie lub pneumokokom. Ponad 10 tys. uczniów objęto programem wczesnego wykrywania wad wzroku i zeza.
Dofinansowanie in vitro
Od tego roku miasto rozpoczęło program dofinansowania leczenia niepłodności metodą in vitro. W latach 2023-2025 przeznaczy na ten cel 1,5 mln zł. Ważnym elementem polityki społecznej Miasta jest program „Rodzina Trzy Plus”, który w 2022 r. obchodził jubileusz
10-lecia. Z jego oferty korzysta już ponad 21 tys. członków dużych rodzin.
Turystyka
Ostatnie lata okazały się również rekordowe pod kątem liczby krajowych i zagranicznych turystów. Tylko w 2023 r. Lublin odwiedziło już 1,13 mln osób, w tym 214 tys. obcokrajowców, co stanowi najlepszy wynik w historii miasta.
Źródło: Miasto Lublin
