One Love, czyli jak zostaliśmy mężem i mężem

„Zostaliście mężem i mężem” – te słowa usłyszeli w 2014 roku w Urzędzie Stanu Cywilnego w Brighton Tomasz Kitliński i Paweł Leszkowicz. Na swój ślub zaprosili 50 osób. Nie przeszkodził im nawet huragan, który tego dnia przeszedł przez miasto.

Tomasz Kitliński od dziecka mieszka w Lublinie w dzielnicy Dziesiąta. Skończył anglistykę na UMCS i pracował jako tłumacz, a potem przez wiele lat jako pracownik naukowy. Swoją orientację odkrył będąc jeszcze dzieckiem.

– Odkryłem to dzięki klockom Lego, bo w zestawie był taki rozebrany robotnik i on mi się od razu spodobał. To był ten moment – uśmiecha się. – Nie widziałem w tym nic złego ani dziwnego. Bardzo szybko uznałem to za normalne. Do tej pory tak to traktuję, jestem częścią społeczeństwa

Paweł Leszkowicz mieszka w Poznaniu. Jest historykiem sztuki, kuratorem i pracuje jako profesor w Zakładzie Sztuki Nowoczesnej w Instytucie Historii Sztuki UAM. – Zorientowałem się, że jestem gejem w liceum. Po prostu zauważyłem, że podobają mi się bardziej moi koledzy ze szkoły niż koleżanki – wspomina.

Kobiety

Kitliński przyznaje, że mimo swojej orientacji, zachwyt budzą w nim również kobiety. – Podobają mi się ale tak bardziej intelektualnie. Od pani od polskiego aż do współczesnych wykładowczyń. Moje idolki umysłowe to zawsze kobiety. Idę za kobietami w poglądach, w teoriach, filozofii. Mam takie mentorki, które bardzo szanuję. Zawsze dla mnie przewodzą kobiety – zaznacza.

Leszkowicz wspomina swój związek z koleżanką. – W szkole podstawowej spotykałem się z jedną dziewczyną. Chodziliśmy na randki, całowaliśmy się. Ale to się jakoś w naturalny sposób rozpadło. Zostawiła mnie wtedy dla innego chłopca ze szkoły – podkreśla. – To rozstanie nie było w żaden sposób dla mnie bolesne. W szkole podstawowej miałem tego typu kontakty z koleżankami, ale potem już takich prób nie było – zapewnia.

Liberalni

Mężczyźni pochodzą z liberalnych rodzin. Ich rodzice to nowocześni ludzie, którzy wolność stawiają na pierwszym miejscu.

– Rodzice opierali się zawsze na szwedzkim modelu rodziny. Szwecja była modna i była stawiana jako wzór wychowania. Interesowali się tym, co się dzieje na świecie i rzeczywiście zaakceptowali moją orientację, za co jestem im bardzo wdzięczny – wyjaśnia pan Tomasz.

– Mama dowiedziała się, że jestem gejem, jak byłem już na studiach. Zapytała mnie o to, a ja potwierdziłem. Wtedy jeszcze były zupełnie inne czasy, lata 80. i miałem to szczęście, że nie było w Polsce jeszcze tyle homofobii – zaznacza pan Paweł. – Kościół był na marginesie. Nie należałem do specjalnie religijnej rodziny i teraz też nie należę. Dla mojej mamy było to normalne ale to dlatego, że pochodzę z liberalnej rodziny – tłumaczy.

Stop nienawiści

Leszkowicz zwraca również uwagę na politykę państwa. Zaznacza, że kiedyś nie było tyle wrogości w stosunku do osób o innej orientacji.

– Na pewno żyło się bez nienawiści ze strony państwa. W tej chwili homofobia jest inspirowana przez państwo i kościół, a kiedyś było to tabu społeczne. Ludzie kulturalni nie wypowiadali się na te tematy. Nie stanowiło to źródła prześladowań – tłumaczy.

Kitliński przyznaje, że nigdy nie doświadczył nietolerancji ze strony innych osób. Jednak obaw nie brakuje. – Bardzo się niepokoję, bo jest nagonka na LGBT. Wcześniej nigdy nie zauważyłem żadnej negatywnej reakcji. Do tej pory, być może miałem szczęście, ale wszyscy podchodzili do mnie życzliwie. W szkole, na uniwersytecie i w pracy – przyznaje. – Dzielę to słowo gościnność na gość i inność, bo to ma być gościnność wobec inności. Mówią, że jesteśmy inni, ale jesteśmy po prostu ludźmi. Chcemy tylko miłości. To jest jedyne nasze pragnienie – podkreśla.

Ich zdaniem jednak to Poznań jest znacznie bardziej otwarty na środowisko LGBT. – Myślę, że Poznań jest bardziej tolerancyjny. Tu parady równości nie są one tak atakowane przez wandali, jak w Lublinie. W Poznaniu jest też więcej kawiarni i klubów – zaznacza pan Paweł.

Mimo tego Kitliński zawsze chętnie wraca do naszego miasta. – Mieszkałem, studiowałem, prowadziłem badania na Manhattanie w dzielnicy łacińskiej, w Paryżu, w Londynie, w Japonii, a zawsze wracałem do Lublina, bo tu się czułem u siebie. I nadal tak się czuję – przekonuje.

Początki miłości

Tomasz i Paweł poznali się w nadmorskiej miejscowości Ustka na Festiwalu Sztuki Współczesnej. – Najpierw spięliśmy się, Paweł mnie skrytykował, a ja odpowiedziałem dosyć płomiennie, ale to się zamieniło od razu w miłość. Jestem filozofem, wykładowcą i też performerem – śmieje się Kitliński.

Potem był romantyczny spacer nad morzem i od 1995 roku są parą. – Pracowałem jako kurator sztuki i pojechałem na festiwal, który odbywał się w tamtejszej galerii miejskiej. Tam zobaczyłem Tomka po raz pierwszy. Wykonywał swoją sztukę. Golił się taką specjalną pianką i opowiadał o swoich rodzicach, a jednocześnie było do tego puszczone wideo. Poznałem go wtedy jako artystę i podszedłem porozmawiać – wspomina Leszkowicz.

– Małżeństwa nie mogliśmy zawrzeć w Polsce. W Wielkiej Brytanii się udało i zawarliśmy związek małżeński w Ratuszu w Brighton w roku 2014 – podkreśla pan Tomasz.

„Jesteście mężem i mężem”

Mężczyźni związek małżeński zawarli w Brighton, gdzie wówczas mieszkali. – Osoba, która udziela ślubu mówi tylko, że jesteście teraz mężem i mężem. Tylko to jest różnicą – wspomina Kitliński.

To było wielkie wydarzenie. Na swój ślub zaprosili 50 osób. Wśród nich były osoby również z Polski. – Trzy świadkowe, dwie wykładowczynie angielskie i jedna artystka z Poznania – opowiada pan Tomasz. – Najpierw było spisanie aktu, a później już sam ślub. Była możliwość zamieszczenia swojej muzyki i tekstów, więc wybrałem Pieśni nad pieśniami z Biblii, bo to jest tekst o miłości. Dokonałem jej przeróbki, a przeczytał ją aktor z Teatru Ósmego Dnia z Poznania i speakerka BBC.

Był też taki plakat, który przygotowali angielscy przyjaciele z napisem: One Love, czyli miłość jest tylko jedna, taka sama i nie różni.

Huragan

Po ceremonii ślubu nadszedł czas na wesele. – Była dyskoteka. Było to szczęśliwe i rodzinne wydarzenie, ale pamiętam też huragan, który przeszedł. Zniszczył wszystkim kobietom kapelusze, bo wszystkie panie miały angielskie nakrycia głowy – opowiada pan Tomasz. – Był taki wiatr, że jak przechodziliśmy z urzędu do kawiarni na przyjęcie to myślałem, że wszyscy ulecimy. Ślub kojarzy mi się z tym wiatrem – uśmiecha się Leszkowicz.

Kitliński zaznacza, że ślub to było duże przedsięwzięcie. – Trzeba się dogadać z Ratuszem, zamówić miejsce i czas. To był 10 maja 2014 roku. Mama Pawła była naszym gościem honorowym i siedziała w pierwszym rzędzie. Zakończyło się wszystko dyskoteką w rytmie Eurowizji, ponieważ 10 maja był jej finał. Wygrała wtedy Conchita Wurst. Kontrowersyjna postać z brodą. To był naprawdę wyjątkowy dzień – dodaje pan Tomasz.

Na przyjęciu furorę zrobiła karpatka. – To było bardzo egzotyczne, bo nie wszyscy wiedzieli, jak to jeść. Nie wiedzieli, że jest to deser i nakładali to sobie razem z mięsem! – wspomina Kitliński.

Na co dzień mieszkają daleko od siebie. Paweł w Poznaniu, a Tomek w Lublinie. – Jest to taka relacja na odległość, ale to sprzyja naszemu związkowi. Za każdym razem odnawiamy energię, która nas łączy. Zawsze się niezwykle cieszymy ze spotkania i doceniamy to, że możemy być razem – podkreśla Kitliński.

Fot. Archiwum prywatne