W Wigilię (24 grudnia) na każdym stole królują ryby, śledzie, a także makowce, kutia i kluski z makiem. Niewiele osób jednak wie, co te tradycyjne dwanaście potraw wigilijnych symbolizuje. Również ich liczba nie jest przypadkowa, a to dlatego, że 12 była symbolem bogactwa i dostatku.
Zgodnie z tradycją, liczba 12 odnosi się nie tylko do bogactwa i obfitości, a także do postaci dwunastu apostołów biblijnych, jak i według wierzeń ludowych do dwunastu miesięcy w roku. Potrawy, które goszczą na naszych stołach w tę uroczystą kolację przygotowywane są głównie z płodów ziemi, takich jak ryby, mak, miód i kapusta, co jest symbolem szczęścia i siły życiowej.
Ryby
Karp smażony, karp w galarecie, różnorodne śledzie i ryba po grecku z dodatkiem licznych warzyw – to głównie kojarzy się z potrawami wigilijnymi. Ryba jest więc symbolem Jezusa Chrystusa i według tradycji chrześcijańskiej jest to symbol chrztu, narodzin, płodności i odradzania się do życia. Jest również symbolem harmonii w życiu i spokoju.
Niektórzy domownicy, ci bardziej przesądni w Wigilię wkładają do portfela łuskę lub najdłuższą ość karpia, bo wierzą, że to przyniesie im dostatek w kolejnym roku.
Mak oraz ziarna zbóż
Mak kojarzy się nam przede wszystkim z kluskami z makiem, kutią, a także makowcem. Jest wykorzystywany również do pieczenia innych ciast, w których odgrywa nieco mniejszą, ale wciąż ważną rolę na wigilijnym stole. Mak i ziarna zbóż są więc symbolem płodności, bogactwa i urodzaju. Pszenica natomiast jest symbolem obfitych plonów.
Miód
Miód jest wykorzystywany zarówno do ciast bożonarodzeniowych, jak i śledzi. Jest on symbolem radości życia i obfitości.
Kapusta i grzyby
Bigos, pierogi z kapustą i grzybami, a także kapusta z grochem to kolejne potrawy wigilijne, które królują na stołach. Ich symbolika jest niezwykle ważna, bo zarówno groch, kapusta, jak i leśne grzyby symbolizują zdrowie, a także mają chronić przed chorobami.
Barszcz czerwony (buraki)
Barszcz czerwony, jak i buraki również są niezwykle ważne. Z burakami związane jest wierzenie, że ten kto je spożywa doczeka sędziwego wieku, przez całe długie życie ciesząc się urodą.
Susz
Susz z owoców jest wykorzystywany przede wszystkim do przygotowania kompotu z suszu. Jest to typowy wigilijny napój, na który składają się suszone śliwki, jabłka i gruszki. Jabłka symbolizują tutaj miłość i zdrowie. Suszone śliwki mają z kolei odpędzać złe moce.
Racuchy
Słodkie, z jabłkami i obsypane cukrem pudrem są jedną z najbardziej lubianych potraw wigilijnych, zwłaszcza przez dzieci. Racuchy, wykonane z mąki mają symbolizować szczęście w kolejnym roku.