Od 3 lat Lublin może się pochwalić Znakiem Dziedzictwa Europejskiego. To wyjątkowe wyróżnienie, przyznawane dla podkreślenia symbolicznego charakteru miejsc, które odegrały istotną rolę w historii i kulturze Europy oraz budowaniu Unii Europejskiej.
Komisja Europejska wyróżniła Lublin i jego obiekty związane z podpisaniem w 1569 roku Unii Lubelskiej:
1Kościół pw. św. Stanisława BM wraz z klasztorem dominikanów
To w kościele oo. Dominikanów odśpiewano uroczyste Te Deum Laudamus jako podziękowanie za doprowadzenie do końca obrad sejmu, które zakończyły się podpisaniem aktu Unii Lubelskiej. W refektarzu klasztoru jest przechowywany krucyfiks, na który wedle tradycji zaprzysiężono unię.
Kościół i klasztor dominikanów w Lublinie został wzniesiony na wzgórzu staromiejskim. Lubelski klasztor powstał prawdopodobnie w połowie XIII wieku. Budowa obecnie istniejącego kościoła św. Stanisława wiąże się z fundacją Kazimierza Wielkiego w 1342 roku. Jak się przypuszcza, nowe budynku wchłonęły wcześniejsze obiekty, czyli oratorium Świętego Krzyża i wieżę.
Historia rozwoju klasztoru w Lublinie łączy się ze znajdującą się w nim do 1991 roku relikwią Drzewa Krzyża Świętego. Istnieją dwie różne wersje pojawienia się relikwii w Lublinie. Według Jana Długosza przywiózł ją do Lublina i podarował dominikanom książę kijowski Grzegorz w czasach panowania Kazimierza Wielkiego. Według innych źródeł, relikwia pojawić się miała w Lublinie w czasach panowania Władysława Jagiełły, za sprawą dominikańskiego biskupa kijowskiego, Andrzeja.
Do obecnych rozmiarów, klasztor został rozbudowany po 1618 roku. Około 1624 roku na zakończeniu północnej nawy wzniesiono kaplicę Ossolińskich (obecnie Matki Bożej Opieki), w latach 50. i 60. XVII wieku dostawiono do naw bocznych dwa rzędy kaplic. W latach 1728–1729 dostawiono po północnej stronie prezbiterium kaplicę św. Andrzeja (później Matki Boskiej Ruszelskiej) oraz Niepokalanego Poczęcia NMP, zwaną Kaplicą Paryską.
Po gruntownej restauracji budynków w połowie XIX wieku, w 1864 roku nastąpiła kasata klasztoru przez władze carskie. Dominikanie odzyskali świątynię dopiero w 1938 roku.
